De oude Hanzestad Gdansk (Danzig) is een van de mooiste steden van Polen, vooral vanwege haar fraaie gebouwen en haar roemrijke historie. Tegelijkertijd is Gdansk (450.000 inwoners) een nieuwe stad. Op 1 september 1939 begon hier de Tweede Wereldoorlog, toen de Duitse marine de Poolse douanekantoren aan de haven aanviel. De stad werd compleet verwoest.

Na de oorlog stonden alleen de zware muren van de kerken nog gedeeltelijk overeind. Van de historische gevelrijen stond weinig meer dan twee meter nog recht. Maar daar is niks meer van te zien, want de stad is compleet gerenoveerd en herbouwd. Gdansk ziet er weer prachtig uit, vooral in de zon.

In de schemering landen we op Gdańsk Lech Wałęsa Airport, vernoemd naar de oud-president van Polen en de voormalig leider van vakbond Solidanosc.

Bij de uitgang van de terminal staan taxi’s te wachten. We nemen er een en na 10 km zijn we in het centrum van Gdansk.

De volgende dag zijn we al vroeg op en gaan meteen het centrum in. We lopen vanaf ons hostel naar de kade langs de rivier de Motlawa. Natuurlijk is er nog niks te beleven. Langs de kade ligt het Hilton met daarvoor een aantal prachtige oude boten.

We lopen zuidwaarts over de kade en komen bij de Krantor, een combinatie van een 15e eeuwse stadspoort met twee torens en daar tussenin een hoge houten kraan die gebruikt werd voor het lossen van schepen en het plaatsen van scheepsmasten. Tegenwoordig is deze oude poortkraan onderdeel van het Maritiem Museum en kan bezichtigd worden.

We lopen een stukje door en zien dan rechts de Mariackastraat liggen. Aan het eind van deze straat zien we in een bocht van de Bazylika Mariacka liggen.

Deze Mariakerk is de grootste bakstenen kerk ter wereld. Vanaf de kerk heb je prachtig uitzicht over de stad maar daarvoor moet je wel even klimmen.

Het is nu nog rustig in de Mariackastraat, maar later op de dag wordt het een levendig geheel met souvenirkraampjes waar vooral amber wordt verkocht.

Langs de oever van de Motlawa liggen verschillende boten waarmee je een tocht over de rivier kunt maken, bijvoorbeeld naar Sopot. We kijken nog een keer achterom en zien de rivier en de poort vredig in het ochtendlicht liggen.

We slaan rechtsaf naar de Dlugi Targ (Lange Markt), die we bereiken via de Brama Zielona, de Groene Poort. Deze poort is een ontwerp van de Nederlandse architect Reynier van Amsterdam. En dit is niet de enige Nederlandse invloed op het marktplein. Hele delen van de binnenstad van Gdansk doen denken aan het 17e eeuwse Amsterdam.

Er werd in die tijd veel handel gedreven tussen de Hanzesteden Gdansk en Amsterdam. Nederlandse schepen kwamen hier onder andere graan halen. Om niet leeg naar Gdansk te varen namen ze als ballast Nederlandse bakstenen mee. Met die bakstenen werd onder andere de Groene Poort gebouwd.

Als je door die poort het marktplein op loopt zie je pas hoe mooi de stad eigenlijk is. Op het plein zien we een gevel van misschien 2 meter breed. Ook dat doet denken aan Amsterdam, waar toeristen in rondvaartboten als vaste attractie het ‘smalste huis ter wereld’ aan het Singel te zien krijgen.

Er is nog zo vroeg op de dag nog niks te beleven op het plein. Na even zoeken zien we een baker annex supermarkt waar we brood kopen, wat we een bankje op het plein opeten.

Daarna lopen we richting Złota Brama, de Gouden Poort. Als je deze poort binnenkomt ligt de plaatselijke VVV aan de linkerkant.

De Gouden Poort is in de middeleeuwen gebouwd als ingang tot de oude stad, de naam is te danken aan de gouden versiering aan de voorkant van de gevel. Ook deze poort werd gebouwd door een Nederlandse architect: Abraham van den Blocke.

Achter de Gouden Poort is een markt met vooral levensmiddelen maar er worden ook sieraden en houtsnijwerk verkocht. Aan de linkerkant van het plein is een winkel met teddyberen even groot als jezelf.

Achter de kraampjes van de Dlugi Targ staat de hoge 14e eeuwse Wieża Więzienna (Gevangenistoren). Tegenwoordig zit er een ambermuseum in de toren waar vroeger ter dood veroordeelden hun lot afwachten.

Omdat het nog zo rustig is besluiten we eerst naar het overdekte winkel­centrum Galeria Baltycka  te gaan, dat iets ten westen van de oude stad ligt. Deze Baltische Galerie is een enorm winkel­centrum: het huisvest meer dan 200 winkels. Je vind er alle bekende Europese modeketens zoals Zara, Mango en H&M, maar ook Poolse winkels en exclusieve boetiekjes.

Galeria Baltycka is 7 dagen per week open. De prijzen liggen ongeveer op hetzelfde niveau als bij ons maar het aanbod is er erg groot. Na ongeveer 2 uur gaan we terug naar het oude centrum, waar we op het centrale plein wat eten en drinken. We hadden niet verwacht dat dat op deze locatie zo goedkoop zou zijn.

Vlakbij het middeleeuwse stadhuis van Gdansk, dat ook aan de Lange Markt ligt, staat de Neptunusfontein. Dit symbool van Gdansk werd net als de Gouden Poort ontworpen door de Nederlandse architect Abraham van den Blocke. De fontein is een verzamelpunt voor veel citytours.

Via de Groene Poort lopen we over de promenade terug naar de Ulica Mariacka, waar intussen veel meer bedrijvigheid is. Het is druk in de cafés en de kraampjes met souvenirs van barnsteen staan er nu ook.

Amber of barnsteen is een fossiele hars van naaldbomen die is versteend. Na de ijstijd werd het barnsteen uit de grond gespoeld en kwam in de Oostzee terecht. De meeste souvenirs worden gemaakt in de nabijgelegen Russische enclave Kaliningrad. Of je met echt barnsteen te maken hebt of met plastic namaak kun je eenvoudig testen door er een aansteker bij te houden: barnsteen brand als een kaars, met de kenmerkende geur.

Soms lijkt het net of de Polen recht door je heen lopen als je niet uitkijkt en dat ze zelfs als de zon schijnt de Polen nors en gesloten kijken, een beetje triest. Maar als toerist moet je daar maar doorheen kijken, want ze als je eenmaal met ze aan praat raakt worden ze steeds opener.

De volgende ochtend lopen we na het ontbijt richting het centraal station Gdańsk Główny. Dit eind 19e eeuwse station heeft een prachtige trapgevel en een hoge klokkentoren. De treinkaartjes naar Sopot zijn goedkoop.

Voor de Tweede Wereldoorlog was Sopot, dat iets ten noorden van Gdansk aan de Baltische Zee ligt, een hele populaire bestemming. Van heinde en verre kwamen mensen hierheen om te relaxen en bij te komen. Vanwege de gezonde zeelucht, maar ook vanwege een natuurlijke bron die zich hier bevindt.

Na 20 minuten rijdt de trein het station van Sopot al binnen. Na de afdaling van de trap ligt links het postkantoor en rechts de VVV. Daar informeren we meteen naar een slaapplaats. Na wat bellen heeft de mevrouw 2 kamers voor ons gereserveerd bij een guesthouse. Met het adres in de hand gaan we er naartoe.

Sopot is een typische kustplaats met een lange weg vanaf het station naar de zee. Aan het begin van de winkelstraat Monte Cassino staat een luxe hotel waar de rijke Polen hun tijd en geld spenderen. Behalve uit winkels bestaat de straat vooral uit restaurants.

Halverwege de straat staat een wat merkwaardig gebouw uit 2004 dat is geïnspireerd op illustraties in sprookjesboeken, het Krzywy Domek of Crooked House. Binnen zijn verschillende cafés en restaurants.

We lopen door naar het centrale plein waar veel restaurants zitten, een groot wellnesshotel en daarnaast een mooie 32 meter hoge vuurtoren. Bij de pier slaan we rechtsaf en na 1.2 km zijn we bij het guesthouse, waar we door vriendelijke mensen worden ontvangen. In de tuin staan verschillende tuinhuisjes die we liefkozend Ikea-huisjes noemen.

Nadat we onze spullen hebben gedropt lopen we over het strand terug naar het centrum. Omdat we wel aan wat eten toe zijn zoeken we eerst een restaurantje op waar we een chocolade-fondue nemen, wat hier bijna overal te krijgen is.

Als de zon begint te schijnen besluiten we naar de pier te gaan. De pier van Sopot werd in 1827 geopend. En is met 511,5 meter de langste houten pier van Europa. De pier bestaat uit twee delen: de steiger en een deel waar verschillende winkels met antiek en amber zitten.

Langs de pier staan veel banken waar je kunt zitten met een mooi uitzicht. Onder andere op het 1924-1927 gebouwde Grand Hotel, met op de parkeerplaats alles van een Ferrari tot een Skoda.

Bij de pier staan veel kraampjes met sieraden en amber. Naast het Grand Hotel ligt een park met daarin een groot stadion met tennisbanen. Sopot telt 276 hotels en restaurants, dus keus genoeg. Rond het plein liggen hippe restaurants en een bioscoop.

De volgende ochtend lopen we weer over het strand naar het centrum. Verschillende kraampjes worden al opgebouwd en langzaam komt het leven weer opgang. Aan het plein ligt de bakker waar we ontbijten, aan de muur van de bakker hangt een schilderij van Sopot door de jaren heen. Je ziet dat er eigenlijk niet zo veel veranderd is, al lagen er vroeger honderden bootjes op het strand.

Aangezien we gisteren al veel gezien hebben besluiten we naar Gdynia te gaan, nog iets noordelijker aan de baai van Gdansk. Het is maar een kort ritje met de trein maar Gdynia is een heel contrast met Sopot. Gdynia is grauw en grijs. Net buiten het station ligt een gigantische overdekte markt, waar zelfs in de kelder nog allemaal winkeltjes zitten, van de plaatselijke drogist tot een muntenwinkel.

Als we de markt weer uitlopen besluiten we mede vanwege het slechte weer toch maar terug naar Gdansk te gaan. Achteraf horen we dat we een heel stuk van Gdynia niet gezien hebben en dat we maar even door hadden hoeven lopen om het mooie deel ervan te zien.

Terug in Gdansk lopen we van het station naar hetzelfde hostel in het centrum. Daar aangekomen krijgen we prachtige gerenoveerde kamers met mooi uitzicht over de stad en de achterkant van de kraanpoort. Wel jammer dat je daar ook heel veel trappen voor op moet.

We lopen via de lange kade langs de Motlawa weer naar de Grote Kraanpoort. Daar tegenover ligt de Soldek, de eerste Poolse oceaanstomer van na de 2e wereldoorlog. Daarachter liggen grote graanpakhuizen waar nu exposities zijn over de Poolse scheepvaart.

We lopen door de Groene Poort de Lange Markt op en kijken dan meteen tegen het middeleeuwse stadhuis aan. Dit werd vanaf 1298 gebouwd en herbergt nu het museum van de geschiedenis van Gdansk. We lopen richting de Gouden Poort en zien midden op de markt een prachtig gebouw.

Dit Uphagenhuis heeft een rococogevel en was vroeger een koopmanshuis. Tegenwoordig herbergt het een museum over 18e eeuwse interieurs van koopmanshuizen. Een paar huizen ernaast staat nog een prachtig huis dat in Amsterdam niet zou misstaan.

We lopen de Gouden Poort door en slaan rechtsaf richting Wielkie Młyny. Deze Grote Molen ligt aan het Radunakanaal dat vroeger werd gebruikt om verschillende molens aan te drijven. De Grote Molen werd in 1350 voltooid en telt zes verdiepingen.

Maar wat een verassing: we lopen de historische molen in en komen terecht in een klein modern winkelcentrum. Je ziet nog steeds de oude delen van de molen, want die zijn bewaard gebleven en goed zichtbaar, maar daartussen zitten winkels van o.a. Addidas en een restaurant.

Nadat we even wat hebben gedronken begint het al schemeren. We gaan ons even opfrissen in het hostel en daarna weer de stad in. Gdansk is ‘s avonds ook prachtig. Alles is goed verlicht en we voelen ons veilig. We lopen naar een van de hippe restaurants waar het al aardig druk is. We eten er heerlijk.

We lopen langs het Artushof, dat achter de Neptunusfontein ligt. Dit was de ontmoetingsplaats van de rijke burgers van Gdansk. Het heeft een mooie kachel van 12 meter hoog en is nu een museum. Na nog een wandeling door het verlichte centrum gaan we naar ons hostel.

De volgende ochtend genieten we nog een laatste keer van het prachtige uitzicht dat we uit het raam van onze hostelkamer hebben. Dan pakken we onze koffers voor de terugreis naar huis, na een prachtige vakantie in de Driestad.