×
Welkom Reisverslagen Reizen Boeken Blog Anders Reizen Contact

Stedentrip Milaan

Een bedrijvige stad met een mooi historisch centrum

Reisverslag: Angélique Woudenberg
Foto's: Angélique Woudenberg

Milaan is een bedrijvige moderne stad, die behalve vanwege twee voetbalcubs (AC en Inter) die hetzelfde San Siro stadion delen o.a. bekend is als stad van mode, kunst en design. Maar het kost niet veel moeite om te zien dat Milaan ook in het verleden al een vooraanstaande stad was. Geen wonder, want aan de enorme dom werd maar liefst zes eeuwen gebouwd en voor al het marmer werd een speciale groeve geopend.

Milaan, de stad van de mode, kunst en design, ligt midden op de Povlakte in Noord-Italië. De 1.3 miljoen inwoners tellende hoofdstad van Lombardije is tevens het financiële en industriële centrum van Italië: zowel de beurs en tal van banken zijn er gevestigd als bijvoorbeeld chemische concerns, mediaconcerns en de automobielindustrie. Milaan is dan ook een bedrijvige stad.

Net nadat de pieken van de Zwitserse Alpen onder het vliegtuig door zijn geschoven wordt de landing al ingezet, want het is maar circa een uur en twintig minuten vliegen naar de internationale luchthaven Milaan Malpensa.

In de aankomsthal is een gedeelte gereserveerd voor allerlei kunstwerken die te maken hebben met reizen. We zien gekleurde schoenen op de grond die als het ware op stap zijn, kleurrijke schilderijen aan de wand waarop reizigers zijn afgebeeld en opgestapelde retrokoffers uit de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw.

Even verderop lopen we door een zaal versierd met kleurrijke papieren vliegers met de naam ‘ufo’s’ en schilderijen waarop vliegtuigen zijn afgebeeld. Vanaf hier lopen we naar het treinstation van Terminal 1 dat zich beneden de aankomsthal bevindt. Daar kopen we een kaartje voor een ritje van een klein halfuur met de Malpensa Express naar station Cadorna in Milaan, dat 45 km van het vliegveld ligt.

We kopen bij een tabakswinkel (tabacchi) zogeheten ATM kaartjes voor de metro. De tabakswinkel is zo volgepropt met onder andere tijdschriften, kranten en boeken dat we de medewerker achter de balie bijna niet kunnen zien. Verstopt achter de loterijkaartjes horen we een stem zeggen: ‘Ciao’. De kaartjes kunnen voor al het openbaar vervoer gebruikt worden.

We nemen vervolgens de rode metrolijn M1 richting Sesto 1 Maggio FS tot de halte vlakbij ons hotel.

Corso Bueos Aires

De grootste winkelstraat is geen typische toeristenstraat

Aangekomen boven het metrostation staan we midden op de langste winkelstraat van Milaan, de Corso Buenos Aires. Na het inchecken en droppen van de handbagage in het hotel gaan we deze winkelstraat verkennen. Het is geen typische toeristische winkelstraat met souvenirwinkels.

We zien vooral veel kledingzaken zoals Desigual en H&M, make-up winkels als Kiko Milano, eetgelegenheden, een parfumerie en een heuse chocoladewinkel volgepropt met Zwitserse chocolade gehuld in kleurrijke verpakkingen. De neiging is groot om uit elke bak chocolade te graaien.

Op de Corso Buenos Aires zijn diverse minibusjes op de stoep geparkeerd die als kraampje fungeren en caldarroste (gepofte kastanjes) verkopen. De ijswinkels zijn populair. Ondanks dat het niet zo warm is, staan mensen in de rij voor een ijsje. Gelateria Grom zien we op veel plekken in het centrum van Milaan terug.

In de straten parallel aan de Corso Buenos Aires zien we diverse trammetjes rijden. Zowel oude als moderne. De oude, gele trammetjes doen ons denken aan de trammetjes die in de Portugese steden Porto en Lissabon rijden. We lopen tot de voormalige stadspoort Porta Venezia.

De huidige stadspoort dateert uit de 19e eeuw en is gebouwd in neoclassicistische stijl maar al vanaf de middeleeuwen stond hier een stadspoort. De poort bestaat uit twee gebouwen aan weerszijden van de overgang van de Corso Venezia (buiten de poort) naar de Corso Buenos Aires (binnen de poort).

In de poortgebouwen was de douane gevestigd die belasting hief op deze noordoostelijke invalsweg van de stad.

Il Duomo

De bouw van het enorme kerkgebouw duurde zes eeuwen

De volgende ochtend nemen we weer de metro naar Porta Venezia. Hier stappen we in de Hop-on-Hop-off bus voor een sightseeing tour door Milaan. De eerste grote bezienswaardigheid die we zien is de gotische Dom, de Duomo Santa Maria Nascente aan de Piazza del Duomo.

Het imposante bouwwerk is na de Sint-Pietersbasiliek in het Vaticaan en de kathedraal van Sevilla het grootste kerkgebouw in Europa. De bouw van de 157 meter lange en 92 meter brede dom begon in 1386 en eindigde ruim zeshonderd jaar later. Franse, Duitse en Italiaanse bouwmeesters waren betrokken bij de bouw. De werkzaamheden vielen af en toe langdurig stil, maar Napoleon Bonaparte zorgde ervoor dat de voorgevel uiteindelijk binnen zeven jaar werd afgebouwd, zodat hij zichzelf daar in 1805 tot koning van Italië kon kronen.

Voor de bouw van de Duomo werd marmer gewonnen in de steengroeven van Candoglia in de provincie Verbania in Val d’Ossola in het noorden van Italië, waarvan het marmer exclusief aan de dom werd geleverd. Het marmer werd destijds via Lago Maggiore en de kanalen van Milaan naar de bouwplaats gebracht.

De dom heeft vanwege zijn witmarmeren gevel als bijnaam ‘de witte bruidstaart’. Door de laagstaande najaarszon oogt de Duomo op dit moment geel.

De dom is in de basis een typisch gotisch bouwwerk met spitsbogen, rijke ornamenten aan de gevels, waterspuwers, engelen, beelden van Bijbelse personages en gebrandschilderde ramen, maar in de loop der eeuwen zijn ook bouwstijlen als die van de renaissance toegepast.

Bovenop de dom staat een beeld van de heilige maagd Maria, La Madonnina genaamd. Het beeld gehuld in bladgoud is ruim vier meter hoog. Hiermee reikt het hoogste punt van de dom 108,5 meter hoog. In totaal telt de façade van de dom meer dan 2300 beelden.

Lange tijd was het een regel dat geen enkel gebouw in Milaan hoger mocht zijn dan de dom. Tijdens de sightseeing tour zien we toch echt hogere gebouwen, zoals de moderne wolkenkrabbers in de wijk Porta Nuova. Er staat een zeer lange rij voor de ingang van de dom en we besluiten om een bezoek aan het dakterras van de dom over te slaan.

Ook de kunstenaar, schilder, architect, uitvinder en beeldhouwer Leonardo da Vinci heeft een bijdrage geleverd aan de decoratie van de dom. Leonardo heeft daarnaast nog veel meer sporen achtergelaten in Milaan.

Zo heeft Leonardo gewerkt in het 14e eeuwse Castello Sforzesco en is zijn wereldberoemde fresco ‘Het laatste avondmaal’ te bewonderen in de Santa Maria delle Grazie kerk. Dit is een van de bekendste kerken van Milaan, die ook op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat.

Galeria Vittorio Emanuele II

Vier overdekte marmeren straten rond een glazen koepel

Na de voltooiing van de Duomo in het jaar 1859, schreef het gemeentebestuur van Milaan een wedstrijd uit om het plein rondom de dom te ontwerpen, het Piazza del Duomo. De wedstrijd werd gewonnen door de Italiaanse architect Giuseppe Mengoni.

Hij had een ontwerp ingediend waarbij het plein voor de Duomo en het plein voor het theater La Scala werden verbonden door een winkelgalerij, de Galeria Vittorio Emanuele II. In 1865 legde koning Vittorio Emanuele II de eerste steen en twee jaar later werd de galerij geopend.

In de overdekte winkelgalerij zitten tegenwoordig restaurants, een hotel en merkwinkels als Prada, Gucci, Louis Vuitton en Versace. Toeristen sloffen en slenteren langs de exclusieve etalages. We zien meer geïnteresseerden buiten de winkels staan dan in de winkels.

De overdekte galerij bestaat uit vier gangen die samenkomen onder een doorzichtige koepel. Deze gangen komen uit op het Piazza Duomo, het Piazza della Scala, de Via Selvio Pellico en de Via Ugo Foscolo.

We zien mooie mozaïeken op de vloer, waaronder het wapenschild Savoia, de wolvin van Rome en het stadswapen van Milaan; een rood kruis met daarboven afgebeeld een kroon met vijf kantelen.

De bekendste mozaïek is die van de stier die geluk schijnt te brengen als men met de hiel van de voet op de genitaliën van de stier drie keer met de klok meedraait. Natuurlijk wagen we een paar pogingen.

Het Piazza del Duomo wordt omringd door gebouwen met galerijen en bogen. In het midden van het plein is een standbeeld geplaatst ter ere van Vittorio Emanuele, de allereerste koning van Italië. De ruimte op en onder het beeld is een soort ontmoetings­plaats voor de duiven en mensen.

Het plein is verder afgeschermd met betonblokken en op elke hoek staan zwaar bewapende militairen die de boel in de gaten houden voor eventuele aanslagen.

Om het warenhuis La Rinascente te bereiken, lopen we via de andere triomfboog van de galerij naar buiten. We lopen langs de etalage van bakkerij Luini en zien hier allerlei hartige en zoete snacks zoals de panzerotti, een gefrituurd Italiaans pasteitje. We hebben wel zin in een pasteitje en kopen er een gevuld met mozzarella en tomaat.

Al smikkelend lopen we naar het oudste warenhuis van Milaan. We zien in La Rinascente leuke designartikelen, kleding van Versace, Gucci, Prada en retroproducten zoals tassen in de vorm van cassettebandjes, maar ook een chocoladeafdeling, een zogeheten cacao-lab, waar men chocolade in de vorm van tassen en schoenen verkoopt. Net echt. Zonde om op te eten! Op de zevende verdieping is een terras gevestigd waar we een uitzicht hebben op de zijkant van de dom.

Teatro Alla Scala

Vanaf de opening een van de meest vooraanstaande operagebouwen

Na het bezoek aan het warenhuis lopen we naar de halte van de Hop-on-Hop-off bus voor een vervolg van de route. De halte na de Dom ligt aan de Piazza della Scala. Hier stoppen we voor het theater en operahuis Teatro alla Scala. We zagen op Piazza del Duomo al verschillende posters en aanplakbiljetten van (opera)voorstellingen die in deze maand plaatsvinden.

Het theater is in 1778 geopend en sindsdien hebben veel beroemde operazangers hier opgetreden, zoals Maria Callas en Luciano Pavarotti. Er is naast het theater ook een museum en bibliotheek gehuisvest waarin men de geschiedenis van de opera en La Scala kan bekijken aan de hand van kostuums, decorstukken, historische instrumenten en spelletjes die vroeger in de foyer van het theater werden gespeeld.

We rijden onder andere langs het San Siro Stadion, het voetbalstadion waar de twee aartsrivalen AC Milan en Inter Milan beide oefenen. Oud-voetballers Ruud Gullit, Frank Rijkaard en Marco van Basten hebben een tijdje bij AC Milan gespeeld.

Tijdens de sightseeingtour rijden we ook langs een lange muur van ruim een kilometer beschilderd met graffiti. Geen lelijke graffiti, maar kleurrijke straatkunst die al dan niet een (politieke)boodschap wil overbrengen.

We rijden ook langs station Milaan Centraal. Naast de stations Cadorna en Garibaldi, is dit het grootste treinstation van Milaan. Voor het stationsgebouw zien we een kunstwerk van een grote appel. Met een beetje fantasie zie je een hap uit de appel die gerepareerd is met een soort ijzerdraad. Het beeldhouwwerk is ontworpen door Michelangelo Pistoletto voor de wereldtentoonstelling Expo 2015.

Deze Expo, die onder andere plaatsvond in Milaan, had als thema Voedsel voor de planeet, energie voor het leven. De Expo ging over technologie, innovatie, cultuur, tradities en creativiteit en hoe deze elementen zich verhouden tot eten en diëten. De Italiaanse naam voor de appel is La Mela Rintergrato. Een vrije vertaling hiervan is: ‘de appel die weer heel gemaakt is’. De appel is volgens de ontwerper als het ware een symbool van leven en de beet in de appel staat voor verlies en herstel.

Navigli

De voormalige havenbuurt werd gevormd door kanalen

De volgende dag reizen we met de metro naar de halte Milano Porta Genova voor een bezoekje aan de voormalige havenbuurt Navigli. Het is dat we een uitgebreid ontbijt achter de kiezen hebben, anders hadden we tegenover het station van Porta Genova een frietje mayo gegeten bij Amsterdam Chips.

De wijk Navigli is vernoemd naar de kanalen, de naviglio’s. Er liepen ooit vijf kanalen door de wijk: Naviglio Grande, Naviglio Pavese, Naviglio Bereguardo, Naviglio Martesana en Naviglio Paderno. Dankzij deze navigli was Milaan één van de belangrijkste havensteden van Italië. In het begin van de twintigste eeuw werden de eerste kanalen gedempt.

Nu zijn er nog twee kanalen over: de Naviglio Grande en Naviglio Pavese. Tegenwoordig zijn er langs de kades van de Naviglio Grande tijdens de lente en zomer terrasjes te vinden. Tijdens ons bezoek ziet de wijk er grauw en verlaten uit.

We drinken nog iets en nemen dan tram 9 richting Porta Venezia. Voordat we de handbagage in het hotel gaan ophalen, eten we eerst nog een pizza bij een bakkerij op de Corso Buenos Aires. Dan is het weer tijd om naar het vliegveld Malpensa te reizen. Het was een kort bezoek aan de interessante stad Milaan.

Banner Stem & Win

Zelf een reisverslag schrijven

De honderden reisverslagen op deze site zijn allemaal geschreven door reizigers zoals jij en ik. Ook jouw verslagen zijn welkom: over nieuwe bestemmingen, maar ook over bestemmingen waarover al verslagen op de site staan. We mailen je graag onze uitgebreide tips en aanwijzingen voor het schrijven en aanleveren van een reisverslag.
Ik wil zelf schrijven!
Banner Stem & Win
Banner - Stem & Win