×
Welkom Reisverslagen Reizen Boeken Blog Anders Reizen Contact

Van Hanko naar Karesuando

Blauw water, witte berken en lila bloemen

Reisverslag: Mariet Arts
Foto's: Mariet Arts

Langs de Finse Golf en via de talrijke Saimaa meren naar de Botnische Golf en bij de Zweedse grens de poolcirkel over. In de zomer een tocht door een uitbundige natuur: blauwe meren, lila bloemenvelden, witte berken en visrijke rivieren. En boven de poolcirkel ook paddestoelen, korstmossen en rendieren.

Na een fantastische luxe overtocht van 22 uur over de Finse Golf met de Superfast-ferry van Rostock in Oost-Duitsland naar Hanko in Finland zetten we onze klok een uur vooruit en rijden richting Helsinki.

Onze eerste overnachtingplaats, die we via internet hebben geboekt, is een kamer in een SRM-hostelli (Suomen Retkeilymajajärjestö ofwel een Finse familieherberg) in Porvoo en ongeveer 185 km van Hanko vandaan.

Het motregent zacht. De wegen zijn breed en goed. De plaatsnamen staan in het Fins en in het Zweeds op de borden.

We passeren Ekenäs en Lohja en we besluiten om niet via Helsinki te gaan maar om weg 25 te blijven volgen. We rijden door Espoo, de stad van werelds grootste producent van mobiele telefoons, de Nokia Corporation en in de verte zien we het grote bedrijf liggen.

We gaan over op weg 55 en daarna op de E18. We arriveren in Porvoo, een heel aardig stadje met in het centrum 18e-eeuwse houten huizen. Het is al laat, daarom gaan we op zoek naar ons hostelli.

Op bordjes langs de kant van de weg zien we een bed met de tekst Porvoon Retkeilymaja. Dat moet het zijn, want het klopt met het adres op het plattegrondje dat we van internet hebben gehaald.

We volgen de bordjes en even later staan we voor een groot rood gebouw. De beheerster vertelt ons dat het gebouw vroeger als vroedvrouwenschool heeft gediend. Genietend van een lekker gekoeld blikje Fins bier kijken we tv op onze kamer en proberen wat Finse woorden uit te spreken en te onthouden.

Kuninkaantie

Over de Koningsweg naar de Bloemenkust

De volgende morgen worden we al vroeg wakker van een bleek zonnetje dat door de ramen van onze kamer schijnt en van de vogels die in de bomen vlak bij ons raam zitten te fluiten. Omdat het is gaan regenen, rijden we niet naar Helsinki maar we richting Kotka.

We rijden over de Kuninkaantie, de Koningsweg, één van Noord-Europa’s oudste wegen waarvan in vroegere jaren koningen, handelaren, kunstenaars en pelgrims gebruik maakten. Het beginpunt ligt in Turka aan de zuidwestkust van Finland, het eindpunt in Vaalimaa aan de Russische grens. De weg is herkenbaar aan bruine bordjes met daarop een gele kroon.

We passeren Loviisa waar de beroemde componist Jean Sibelius (1865-1957), van o.a. de Finlandia, De Zwaan van Tuonela en de Karelia-suite, tijdens zijn jeugdjaren de zomers doorbracht bij zijn grootmoeder en tante Eveliina. Enkele jaren later componeerde hij, geïnspireerd door deze omgeving, de Kullervo Symfonie. Het huis van zijn grootmoeder is nu een museum en open tijdens de zomermaanden.

We naderen de Blomsterkusten (Bloemenkust). Zes steden die we zullen passeren hebben als symbool een bloem. Rechts van ons ligt Kotka met als bloem de roos. We waren graag op de 90 jaar oude uitzichttoren in het Haukkavuorigebergte geklommen om zo iets van de omgeving te zien, maar het regent verschrikkelijk hard en aan de zwarte lucht te zien zal het voorlopig niet droog worden.

We rijden door en komen in een stervormige stad, Hamina; stad van het zwart bilzenkruid (een 2-jarige vrij zeldzame giftige plant) en zien een prachtige ronde Orthodoxe kerk. Of zoals in het Zweeds omschreven staat: De heliga apostlarnas Petrus och Paulus ortodoxa kyrka. De Zweedse naam voor Hamina is Fredrikshamn. In de haven zitten acht joekels van aalscholvers op een grote volgepoepte steen.

Na Virolahti, de meest zuid-oostelijke stad van Finland, met als bloem de siererwt, zien we op een verkeersbord St.Petersburg 203 km. staan.

In Vaalimaa aan de Russische grens drinken we in een cafetaria een kop koffie en bij het grenswisselkantoor zien we hoe Russen hun roebels ruilen voor euro’s om daarmee inkopen te doen in Finland.

Het Saimaa-merengebied

Savonlinna gebouwd is op drie eilanden

We verlaten de E18 die doorloopt naar Sint-Petersburg in Rusland en gaan richting Lappeenranta in het Saimaa-merengebied waar men vanuit de haven en via het Saimaa-kanaal een cruise kan maken naar Rusland.

We stoppen twee keer omdat de ruitenwissers het water niet verwerkt krijgen, het zicht is nog geen 50 meter. Harder dan stapvoets rijden kunnen we niet. Uiteindelijk stopt het met regenen en breekt de zon door.

Inmiddels zijn we ook Imatra en Parikkala gepasseerd. We hebben zin om onze benen te strekken en een stad te bezoeken. We verwisselen weg 6 voor weg 14 richting Punkaharju, dat tussen de meren ligt. In Kerimäki zien we werelds grootste houten kerk.

Savonlinna wordt ook wel de schitterendste parel in het Saimaa-merengebied genoemd en is gelegen tussen het Haapavesi aan de noordkant en het Pihlajavesi aan de zuidkant. De stad is gebouwd op drie eilanden die met elkaar zijn verbonden door middel van bruggen. Wanneer we over een enorme brug naar het centrum rijden zien we in de verte het majestueuze Olavinlinna kasteel en besluiten om de rest van de dag in Savonlinna door te brengen.

We trekken te voet de stad in en brengen onze tijd door met rondslenteren door het centrum en rondkijken in zeer moderne winkels.

Door Noord-Karelia

We komen bijna geen verkeer tegen

De volgende morgen rijden we over de 471 door een stoer heuvelgebied in noordelijke richting. Voorbij Enonkoski moeten we plotseling stoppen en wachten op een veerpont die ons gratis tussen het Haukivesi en Orivesi door naar de overkant brengt.

In een van de dorpjes die we passeren zien we een goed bewaarde oude brug, gebouwd van gestapelde stenen die uit omliggende bergen zijn gehakt.

We komen bijna geen verkeer tegen, eigenlijk ook niet zo verwonderlijk als je bedenkt dat maar 13% van het Finse grondgebied wordt bewoond. De rest bestaat voor 67% uit bos, ca.10% uit water en ca.10% is gecultiveerd.

We gaan aan het einde van de 471 rechtsaf naar de 476 richting Joensuu, de hoofdstad van Noord Karelia. We zien meren waarvan het water helder blauw is.

Tegen elf uur komen we in Joensuu aan en volgen de borden naar het ‘keskusta’, wat centrum betekent. Op het marktplein wordt een grote bloemenmarkt gehouden. Ook het aangrenzende park staat vol met bloemen.

We drinken koffie op een terras waar een muziekgroep onze vakantiestemming nog eens extra verhoogt, we luisteren naar de mensen om ons heen maar verstaan geen woord van wat ze elkaar in het Fins vertellen. We proberen met wat oudere mensen aan onze tafel in het Engels een gesprek te voeren maar zij verstaan geen Engels. Even later met een groep jongeren lukt dat prima. We lunchen in het Teatri gebouw dat naast het marktplein ligt en behalve een theater ook een goed restaurant heeft.

We bestellen een Finse lunch die bestaat uit gebakken ‘ströming’, een klein soort vis, warme aardappelsalade, groente en daarbij Fins brood met kruidenboter. Als toetje nemen we koffie met Karelisch gebak.

We wandelen nog wat door de stad en zien verschillende winkels waar Karelisch handwerk verkocht wordt. Het Art Centre Ahjo met Noord Karelische kunst dat aan het marktplein ligt is helaas gesloten. Na een bezoek aan de Avant Art Gallery zoeken we onze auto op en rijden in noordelijk richting de stad uit.

Om het Pielinen-meer

Weilanden vol fluitekruid, lupines en ooievaarsbekjes

Na een aantal km’s over weg 6 hebben we de keuze: of links om het Pielinen-meer rijden en in een van de oudste toeristische attracties in Finland, het Koli’s Nationaal Park, een trektocht te houden of rechts om het meer heen naar de Ruunaa-stroomversnellingen met de mogelijkheid zalmvissers in actie te zien.

Het is 26 graden, daarom lijkt het ons beter om op zoek te gaan naar de zalmvissers. Even voor Kontiolahti gaan we rechtsaf over de 73 richting Lieksa. Het Pielinen-meer is het vijfde grootste meer in Finland. Het klinkt misschien wat afgezaagd maar wederom rijden we door een prachtig natuurgebied met hemelsblauwe meren.

In Lieksa gaan we rechtsaf richting Russische grens. Hier en daar staat een huis tussen enorme weilanden vol met fluitekruid, lupines en ooievaarsbekjes. Maar er is geen mens of dier te zien, alles is stil en verlaten.

De weg loopt tot vlak aan de rivier de Ruunaa waar op zalm, beekforel en vlagzalm gevist kan worden. We zien een aantal vissersbootjes liggen en aan de overkant van de rivier ligt Rusland. We hebben pech: er is geen enkele visser te zien.

We rijden weer terug naar Lieksa en over weg 73 richting Nurmes. We stoppen nog enkele keren om te genieten van de prachtige uitzichten over de Pielinen. En nieuwsgierig als we zijn gaan we meteen op zoek naar een Bombahuis wanneer we in Nurmes zijn aangekomen.

Het Bombapark

De houten huizen zijn zonder spijkers in elkaar gezet

We komen terecht in het Bombapark en zien behalve een Spahotel ook een restaurant, zwembad, appartementen, een Bastu (een Finse Sauna) en… een Bombadorp. Aan de receptie wordt ons de Bombastory verteld.

Jegor Bombin, een Karelische boer, bouwde tijdens de zomer van 1855 voor zijn enige zoon Dimitri een reusachtig groot huis in Suojärvi aan het gelijknamige meer. Het huis werd gebouwd van dikke ronde palen en was ongeveer 25 meter lang en 10 meter breed. Er werd alleen een bijl gebruikt en niet één spijker of ander stuk metaal kwam eraan te pas. Alle verbindingen werden gemaakt van hout.

De ene kant van het huis werd bewoond door de grote Bombin familie die toen uit 24 mensen bestond. Het andere eind van het huis was voor het vee. Na de dood van Dimitri Bombin in 1915 werd het onroerende goed verdeeld onder zijn vijf zoons.

In 1934 werd het huis afgebroken en de palen werden verdeeld onder de vijf broers. Drie van de broers bouwden van hun deel palen een eigen huis.

Het idee om het Bombahuis te herbouwen kwam van de vroegere inwoners van Suojärvi. In 1974 werd een comité gevormd om een goede plaats te zoeken om het huis te bouwen en in 1975 kwam het plan om het op een stuk grond in Nurmes te bouwen. Eerst wilde men maar één huis te bouwen, maar al vlug werden de plannen herzien en besloot men om een dorp te bouwen. Het Karelische dorp was klaar in 1978.

We maken een wandeling door het dorp en staan plotseling voor de bolbomen die we tijdens onze reis door Finland al verschillende malen vanuit de verte hebben bewonderd maar waarvan we niet weten hoe ze heten.

We overnachten in een van de huisjes in het Bombadorp dat geheel in originele Bombastijl gebouwd is. De volgende morgen, na een uitgebreid ontbijtbuffet in het Bombarestaurant, rijden we weer naar weg 6 in noordelijke richting.

Kainuu

Over een kaarsrechte weg zonder iemand tegen te komen

Na Valtimo te zijn gepasseerd komen we in de provincie Kainuu. Kilometers ver over een kaarsrechte weg rijden zonder ook maar iemand tegen te komen, dat is pas kicken. Je zou er overheen willen scheuren, maar de borden langs de weg met daarop een afbeelding van een eland en een extra gele streep in het midden van de weg houden je tegen.

Tegen elf uur komen we in Kajaani aan. We rijden naar het centrum, maar dat is vanwege de zondag volledig stil en verlaten. Bij een Posti stoppen we onze ansichtkaarten voor thuis in een brievenbus en dan staan we weer voor de keuze om links of rechts om een meer heen te rijden, deze keer het Oulujärvi.

We kiezen voor de linkerzijde en komen via de 831 in een vlak landbouwgebied met enorme bloemenvelden. Ook hier hebben we een prachtig uitzicht over hemelsblauwe meren.

Bij Vaala gaan we weg 22 op naar het westen en passeren Utajärvi en Muhos en komen dan in Oulu dat met zijn 123.000 inwoners de grootste stad van Noord-Scandinavië is. Een hightech stad met een universiteit, kathedraal, disco’s en moderne supermarkten.

Aan het marktplein staan verschillende 18e eeuwse schuren die verbouwd zijn en nu gebruikt worden als cafés en restaurants. We verlaten Oulu en komen in Haukipudas, een badplaats aan de Botnische Golf.

We bellen onze vrienden in Kalix, net over de Zweedse grens, die we morgen met een bezoek willen verrassen. Zodra ze horen waar we zijn, weten ze ons over te halen om meteen deze avond nog te komen.

Het is nog vroeg, dus besluiten we om op het aanbod in te gaan en zoeken de E75 weer op. We blijven deze volgen tot de Finse grensstad Tornio die we niet over willen slaan.

We slenteren wat rond, maar ook hier is de stad vanwege de zondag uitgestorven. We gaan via een brug de rivier de Tornio over, passeren de grens en komen in de Zweedse grensstad Haparanda, de enige stad in Zweden waar men met Euro’s kan betalen.

Onze vrienden staan al op de uitkijk wanneer we ‘n half uur later hun erf op rijden en we gebruiken de avond om lekker bij te kletsen.

Een adembenemend gebied

Huizen staan helemaal verscholen tussen de bloemen

De volgende morgen rijden we terug naar Haparanda en gaan net voor de Tornioälven (rivier is in het Zweeds älven en in het Fins joki) linksaf naar het noorden en komen dan in een adembenemend prachtig gebied: een combinatie van blauw water, witte berkenbomen en lila bloemen zoals ooievaarsbek en duifkruid.

Huizen staan bijna helemaal verscholen tussen de bloemen. Bloemen die in Nederland met kleine plukjes in tuinen staan of beschermd zijn zien we hier in enorme hoeveelheden langs de kant van de weg en in weilanden staan.

Even later komen we bij de Kukkolaforsen, (forsen zijn stroomversnellingen), nog zo’n paradijselijk gebied. Er staan enkele vissers met schepnetten aan een enorme lange steel. Vanuit een boot, vanaf een steiger of vanaf de kant proberen zij om vis te scheppen. Niet iedereen mag dit zomaar doen, er wordt bij opbod bepaald wie de sik, een houtachtige vis, mag scheppen.

We rijden nog steeds aan de Zweedse kant langs de grens op naar het noorden maar bij Övertornio passeren we de grens en komen in Ylitornio op de E8 en Fins grondgebied.

Boven de Poolcirkel

Twee rendieren steken op hun gemak de weg over

We passeren de Poolcirkel en snuffelen wat rond in een immens grote souvenirzaak waar behalve kitsch ook nuttige gebruiksvoorwerpen en allerlei Lapse kleding te koop zijn.

We rijden door enorme bossen van Juoksenki naar Turtola. Plotseling zien we op een open stuk langs de kant van de weg een rode schuur staan. We stoppen en lopen iets dichterbij om te zien wat er voor de ramen hangt.

We geloven onze ogen niet, de schuur hangt en ligt vol met eland- en rendiergeweien. We weten dat ze er moeten zijn, maar hebben er nog niet een in levende lijve gezien.

Wanneer we voorbij Pello weg 83 richting Rovanimie naderen denken we er heel even over om de kerstman in zijn workshop in het Santapark te Rovaniemi een bezoek te brengen. Hij keert daar terug na zijn reizen om de wereld en om de brieven die geadresseerd zijn aan Joulupukin (de kerstman) te lezen die hij elk jaar ontvangt van meer dan 700.000 kinderen over de hele wereld. We rijden toch maar door naar het noorden.

De Torniojoki die we soms heel dicht bij en dan weer heel ver van ons vandaan aan de Zweedse kant van de grens zien liggen, verandert van naam en heet nu Muoniojoki. Het is de enige rivier in Zweden/Finland die van naam verandert, nog noordelijker zal hij Konkamajoki heten.

En opeens staan daar twee rendieren langs de kant van de weg, klaar om over te steken. We stoppen.

Van de andere kant komt luid toeterend een enorme vrachtwagen, de twee rendieren blijven staan midden op de weg, ze twijfelen even maar gaan dan terug en wachten tot de vrachtwagen voorbij is en lopen vervolgens op hun gemak naar de overkant en verdwijnen in het bos.

We naderen het plaatsje Muonio, steken via een brug de Muoniojoki over en staan na de grens gepasseerd te zijn weer op Zweeds grondgebied. Op een eiland 13 km verderop ligt Muodoslompolo met camping en stugapark Rajamaa.

We hebben geluk, er is nog een huisje vrij. Lars Malmstrom, domineeszoon en eigenaar van het park, vertelt dat zijn stugadorp gebouwd is op het stuk grond waar vroeger een Lapse kerk, de Muonionalusta kerk, heeft gestaan die door brand verwoest werd. De originele klokkenstoel en een monument met daarop de namen van de dominees herinneren nog aan die tijd.

We maken een wandeling over het eiland en nemen een hengeltje mee. Na enkele minuten komen we bij de Muonioälven die in dit gedeelte wel erg woest is. Dat heeft natuurlijk weer zijn voordeel voor liefhebbers van rafting.

Maar ook voor sportvissers is het hier een lustoord met zoveel water in de omgeving, met daarin o.a. beekforel, arctische forel, vlagzalm en zalm. Er zitten enkele hengelaars langs de waterkant. Wij proberen ook een maaltje vis voor ons avondeten te vangen.

Maar al gauw houd ik het voor gezien en wandel het bos in. Ondanks dat het nog volop zomer is, staan er toch al enkele paddestoelen langs het bospad.

Even later zie ik als ik wat dieper het bos in ga prachtige korstmossen, korstzwammen en knotszwammen, o.a. het rood heidestaartje en ook verschillende soorten paddestoelen zoals: russula’s, zwammen en boleten.

De volgende morgen bezoeken we Muonio. We komen geen mens tegen, maar door een hele rij rode brievenbussen langs de straat weten we dat er wel degelijk mensen wonen.

Verder naar het noorden

Dikke wollen truien, jassen, wanten en sokken

Wanneer we na twee dagen ontspanning in het bos en aan het water weer verder richting noorden trekken, zien we twee enorm grote Lapse souvenirwinkels tegenover elkaar langs de kant van de weg.

We stoppen bij de winkel rechts van de weg en worden bij binnenkomst omhelsd en welkom geheten door een Samen vrouw, enkele Samen mannen zitten koffie te drinken en dierenfiguren te snijden uit hout. Het zijn dieren die in de Scandinavische landen voorkomen.

De hele winkel staat vol met tafels waarop de goederen hoog liggen opgestapeld en de kasten puilen uit met vooral warme winterkleding zoals dikke wollen truien, jassen, wanten en sokken en artikelen gemaakt van rendierhuid of berkenbast.

Het gebied waar we nu doorrijden is kaal en plat maar even later verandert het in dicht bosgebied. We stoppen een aantal keren om naar rendieren te kijken.

We passeren een vrouw in originele Lapse klederdracht. Later horen we dat deze soms nog wordt gedragen door oudere mensen en verder alleen nog bij toeristische attracties of feesten.

Wanneer we een uur later bij Karesuando de grens overgaan om onze tocht in Zweeds Lapland voort te zetten is een einde gekomen aan ons Fins avontuur.

Mariet Arts reist verder door Zweden van Karesuando naar Göteborg.

Zelf een reisverslag schrijven

De honderden reisverslagen op deze site zijn allemaal geschreven door reizigers zoals jij en ik. Ook jouw verslagen zijn welkom: over nieuwe bestemmingen, maar ook over bestemmingen waarover al verslagen op de site staan. We mailen je graag onze uitgebreide tips en aanwijzingen voor het schrijven en aanleveren van een reisverslag.
Ik wil zelf schrijven!